In de meeste VvE’s worden elk jaar de jaarstukken gecontroleerd door een kascommissie. Bij gebrek aan voldoende vrijwilligers of door andere belangen wordt mij echter nog regelmatig de vraag gesteld of een kascommissie verplicht is. Het antwoord hierop is afhankelijk van een aantal omstandigheden. Die licht ik hieronder nader toe.
In de modelreglementen 1973, 1983 en 1992 is niets geregeld over een kascommissie. Bij toepasselijkheid van die modelreglementen moet voor een antwoord dan ook worden teruggevallen op de wet. Uit artikel 5:135 Burgerlijk Wetboek (BW) in samenhang met artikel 2:48 lid 2 BW volgt dat indien er binnen de VvE geen raad van commissarissen is benoemd en tevens een verklaring van een accountant ontbreekt, de vergadering van eigenaars verplicht is een kascommissie van tenminste twee leden te benoemen. Uitsluitend de vergadering van eigenaars is bevoegd om de kascommissieleden te benoemen. Een lid van de kascommissie mag overigens niet tegelijkertijd bestuurslid zijn. Daarbij geldt dat de kascommissie jaarlijks moet worden benoemd, maar dat de samenstelling niet elk jaar hoeft te wisselen. Het is dus mogelijk om jaarlijks dezelfde twee personen als lid van de kascommissie te benoemen.
Kortom, bij toepasselijkheid van de modelreglementen 1973, 1983 en 1992 volgt uit de wet dat een kascommissie verplicht is, tenzij er door de vergadering van eigenaars een raad van toezicht is benoemd, of er over de jaarstukken een accountantsverklaring is afgegeven.
Modelreglement 2006 bepaalt in artikel 58 lid 2 wel expliciet dat bij het ontbreken van een raad van commissarissen, de vergadering van eigenaars jaarlijks verplicht is om een kascommissie te benoemen. Ook bepaalt Modelreglement 2006 dat de kascommissie moet bestaan uit twee personen en dat het lidmaatschap van de kascommissie niet verenigbaar is met de functie van bestuurder. Ook bij toepasselijkheid van Modelreglement 2006 geldt dat de kascommissie jaarlijks moet worden benoemd, maar dat de samenstelling niet jaarlijks hoeft te wisselen.
Taken en bevoegdheden van de kascommissie VvE
De kascommissie heeft als taak de balans en de staat van baten en lasten met toelichting te controleren op juistheid. Het bestuur van de VvE is verplicht om de leden van kascommissie ten behoeve van het onderzoek alle door haar gevraagde inlichtingen te verschaffen en haar de boeken, bescheiden en andere gegevensdragers van de vereniging voor raadpleging te verstrekken. Op basis van het onderzoek brengt de kascommissie advies uit aan de vergadering van eigenaars. Het advies hoeft niet alleen te zien op de jaarstukken die door de vergadering moeten worden goedgekeurd, maar de kascommissie mag ook (ongevraagd) advies geven over contracten met leveranciers van de VvE, incassomaatregelen ten aanzien van debiteuren, de wijze waarop de kostenverdeling onder de leden of het ondernemen van stappen bij een onvoldoende gevuld reservefonds.
Wat als geen kascommissie wordt benoemd?
Als de jaarrekening door de vergadering van eigenaars wordt vastgesteld zonder dat die is voorzien van een verklaring van een accountant, de raad van commissarissen of een advies van de kascommissie, dan schendt het besluit de regels in de wet en het splitsingsreglement die het tot stand komen van besluiten regelen. Op basis van artikel 5:130 BW in samenhang met artikel 2:15 BW komt het besluit dan voor vernietiging in aanmerking, mits de verzoeker hierbij een voldoende materieel belang heeft. Wordt de jaarrekening goedgekeurd met een voorafgaand oordeel van de raad van commissarissen of een accountantsverklaring, dan is de benoeming van een kascommissie niet vereist voor een rechtsgeldige goedkeuring van de jaarrekening.
Relevante bepalingen modelreglementen
(…) 2. Ontbreekt een raad van commissarissen, dan benoemt de vergadering jaarlijks een kascommissie, bestaande uit tenminste twee leden. Het lidmaatschap van de commissie is niet verenigbaar met de functie van bestuurder en die van voorzitter van de vergadering. De leden van de kascommissie onderzoeken de jaarrekening en brengen aan de vergadering verslag van hun bevindingen uit. Het bestuur is verplicht de commissie ten behoeve van haar onderzoek alle door haar gevraagde inlichtingen te verschaffen, en haar de boeken, bescheiden en andere gegevensdragers van de vereniging voor raadpleging ter beschikking te stellen. (…)
